"Mucoviscidose. Mocht u niet weten wat die levensbedreigende, progressieve longziekte omvat, dan brengt dit debuut van Hans Van Nuffel daar met de klap verandering in. Centraal staat immers de jonge, rebelse mucopatiënt Tom (revelatie Stef Aerts) die in het ziekenhuis maatjes wordt met zijn iets oudere lotgenoot Xavier (Wouter Hendrickx). Hun vriendschap wordt echter danig op de proef gesteld wanneer beide jonge mannen een longtransplantatie nodig hebben en de kans dat men voor alle twee tijdig een donor vindt, benauwend klein blijkt. Doen de synopsis en de titel een topzware tranentrekker vermoeden, dan houdt Van Nuffel het redelijk sober en stroopvrij. Niet de ziekte zelf staat centraal, wel de impact die ze heeft op jongeren als Tom en Xavier, wier alledaagse perikelen met ouders, vrienden of lief soms net zo zwaar om dragen blijken. Wat in handen van veel regisseurs een sentimenteel staaltje Pavlovcinema zou opleveren, wordt bij Van Nuffel een best aandoenlijk opgroeidrama, met klinisch, maar sfeervol camerawerk van Ruben Impens, die eerder ook al de films van Felix van Groeningen van de juiste look voorzag. Alleen jammer dat de criminele subplot de geloofwaardigheid bij vlagen onderuit dreigt te halen en sommige acteurs op Vlaams soapniveau lopen te acteren. Niettemin: een aardig debuut over een moeilijk onderwerp."
**1/2 Humo nr.36 7 september 2010
" 'Adem' begint sterk, met de mucopatiënten Tom (Stef Aerts) en Xavier (Wouter Hendrickx) die in Gasthuisberg hun longen komen laten nakijken en tijdens de check-up enigszins gesteld raken op mekaar ('Hoeveel blaast gij?' 'Tachtig normaal, vandaag vijftig.' 'Dan win ik.'). De film is op zijn best wanneer de camera sec het gedoe met de tubes en de zuurstofmaskers en de beademingsmachines registreert, of wanneer we samen met Tom en Xavier -twee jongeren die veel te vroeg met hun eigen sterfelijkheid worden geconfronteerd- door de groeve gangen van het ziekenhuis dwalen (de race in de catacomben!). Op die momenten trilt 'Adem' van waarachtigheid, van tragiek ook: ' 't Is raar, hè, dat wij doodgaan voor ons ouders,' hoor je Xavier schijnbaar achteloos zeggen, en ineens voel je een steek in je borst. Helaas: in 'Adem' wordt elke krop in de keel gevolgd door een gekrulde teen. Had regisseur Hans Van Nuffel niet genoeg vertrouwen in de dramatische slagkracht van zijn eigen onderwerp? Werd hem door de producenten aangemaand om het sombere parcours van zijn personages wat spannender te maken, om de plot een beetje gelikter te maken? Wie zal het zeggen? Feit is dat het eindresultaat hier en daar gepimpt aanvoelt: er werd verdorie zelfs een onversneden booswicht in het verhaal gedropt. Maar het zij de cineast vergeven, want met horten en stoten weet hij zijn film uiteindelijk toch naar een erg aangrijpende climax te voeren. De krop wint het van de krul."
Op 1 november ben ik eindelijk, bijna twee maanden na de release van Adem, op 8 september was dat, in de bioscoop geraakt. Ik had natuurlijk de reclames gezien, de recensies gelezen, waaronder deze twee, en ik was vast overtuigd om de film te gaan bekijken. En ik ben niet teleurgesteld. Het was een PRACHTFILM.
En ik was duidelijk niet de enige geïnteresseerde. Hoewel de film al zolang loopt, zat de zaal maandag, om 20.15 uur toch nog zeker halfvol. In Humo nr.39 ( 28 september) stond Adem op de derde plaats in De ticket top tien. In FocusKnack, die de film twee op vier gaf, stond Adem in de eerste week al op nummer zes, zakte vervolgens naar acht (22 september), maar steeg weer naar een mooie zevende plaats (29 september).
Humo wijdde in zijn nr.37 (14 september) een heel artikel over deze ontroerende nieuwe film over muco. Aan het woord zijn Kirsten Boeve (27), mucopatiënt, haar dokter Lieven Dupont, die tevens ook Hans Van Nuffel, zelf mucopatiënt, behandelt, en Stef Aerts, die hoofdpersonage Tom speelt in dit debuut van Hans Van Nuffel. Ze hebben het over de research, want het is niet gemakkelijk om je in te leven in het leven van een mucopatiënt die, zonder dat 'gezonde' mensen het beseffen, dagelijks een bovenmenselijke inspanning moet leveren. En natuurlijk over de juistheid van de film, waarbij ze enkel wat extra aandacht zouden willen aan de therapie, terwijl Tom en Xavier vaak liggen te niksen in hun ziekenhuiskamer. In één van de eerst scènes, waarin Tom voor de zoveelste keer op de spoedafdeling belandt en aan de ietwat sukkelende arts uitlegt wat die moet doen, schuilt zeker ook aan waarheid. De patiënten zijn het zo gewoon, terwijl de artsen vaak nieuw of nog in opleiding zijn, maar zij kennen hun lichaam als de beste. En ze hebben het natuurlijk over hét dilemma van deze film: 'Als ik braaf ben en altijd doe wat de dokters me zeggen, blijf ik iets langer leven. Maar is het dat wel waard?' Een heel normale vraag, als je weet dat je met mucoviscidose niet zo heel lang te leven hebt (de dokter spreekt van 36 tot 40 jaar), je moet dus alles uit je leven halen, en zo belandt Tom met zijn vrienden in de ziekenhuisapotheek waar ze een hele voorraad stelen om te verkopen op de zwarte markt.
Ik vond Adem uiterst aandoenlijk, dus ik heb meer dan eens met een serieuze krop in de keel gezeten. Het is ook echt een moeilijk thema, maar de regisseur en de acteurs weten het stuk voor stuk zo overtuigend naar voor te brengen dat je echt meeleeft in het verhaal. En ja, dan wordt je wel eens stil. En toch heb ik ook hard gelachen, verbazend vaak zelfs. Er was dan ook gezorgd voor een perfecte afwisseling voor de zware momenten, met af en toe een cynisch grapje. Zo klinken Lucas en Tom 'op hun gezondheid', maar vooral Eline, een hilarische Anemone Valcke, blijft het plezier erin houden, ondanks dat ze zelf met TBC in quarantaine ligt. Zo is er het mopje tussen Tom en Eline dat ze altijd even in haar agenda moet kijken of het wel past dat Tom belt. En haar vijf Italianen sterven uiteindelijk aan jaloezie. Het was dan ook heel spijtig dat het uiteindelijk misliep tussen hen, een probleem dat misschien na het einde van de film nog opgelost geraakt.
Van krullende tenen had ik minder last. Al stoorde ik mij ook aan de onsympathieke booswicht Jimmy, één van de slechte vrienden van Tom, een rol die overigens wel overtuigend werd neergezet door Rik Verheye. Het personage paste niet in de rest van het verhaal, dat eerder serieus en ontroerend is, maar natuurlijk maakte hij wel mee het verhaal. Terwijl de anderen bezig zijn met leven en dood, vechten voor hun leven en zich voorbereiden op hun dood, denkt hij alleen aan plezier maken en geld verdienen.
Voor de rest was er weinig ergerlijks voor mij. Ik heb enorm genoten van Adem, de acteurs, de grapjes, heb af en toe een traantje weggepinkt, maar uiteindelijk ook één en ander bijgeleerd, zowel tijdens de film, als achteraf bij het opzoekingswerk. De Vlaamse film is aan een opmars bezig, zoals staat beschreven in een recent artikel in FocusKnack (met o.a. Hans Van Nuffel), en wat ook wordt bewezen met Adem, die de hoofdprijs wegkaapte op het filmfestival van Montréal. En dat kan ik alleen maar toejuichen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten